Dây thần kinh cột sống là một phần không thể thiếu của hệ thống thần kinh. Nó chi phối nhiều cảm giác và vận động của một bộ phận trong cơ thể. Khi các dây thần kinh này bị tổn thương, chất lượng cuộc sống của con người giảm đi rõ rệt. Vậy “Con người có bao nhiêu cặp dây thần kinh cột sống?” Hãy cùng tìm câu trả lời qua bài viết sau nhé!
Con người có bao nhiêu đôi dây thần kinh sống?
Cơ thể chúng ta có 31 cặp dây thần kinh cột sống. 31 cặp dây thần kinh cột sống được đặt tên và nhóm theo các đốt sống mà chúng liên kết, bao gồm:
- 8 đôi dây thần kinh sống cổ
- 12 đôi dây thần kinh sống ngực
- 5 đôi thần kinh sống thắt lưng
- 5 đôi thần kinh sống cùng
- 1 đôi thần kinh sống cụt
Tuy chỉ có 7 đốt sống cổ nhưng có tới 8 đôi dây thần kinh cổ vì đôi thứ nhất rời khỏi ống sống giữa xương chẩm và đốt sống cổ I, đôi thứ tám thoát ra dưới đốt sống cổ VII. Từ đó trở đi, các dây thần kinh cột sống được đặt tên và mang số đốt sống nằm ngay phía trên.
Các dây thần kinh thắt lưng, xương cùng và xương cụt thoát ra khỏi tủy sống ở phần cuối của tủy sống (đoạn ngang mức đốt sống thắt lưng I). Chúng chạy xuống bên trong ống sống và vào khoang dưới nhện, tạo thành một bó dây thần kinh trông giống như đuôi ngựa và được gọi là đuôi ngựa. Các dây thần kinh này rời khỏi ống sống ở mức giới hạn dưới của đốt sống thắt lưng và đốt sống cùng.
Cấu tạo của dây thần kinh tủy sống
Mỗi dây thần kinh cột sống là một dây thần kinh hỗn hợp, được tạo thành từ sự kết hợp của hai rễ:
- Rễ trước (radix anterior; radix motoria) hay rễ vận động được hình thành bởi các sợi thần kinh hướng tâm. Những sợi này thực chất là sợi trục của các tế bào thần kinh ở cột trước của chất xám của tủy sống. Ở tủy sống ngực và thắt lưng bên, rễ trước cũng chứa các sợi thần kinh tự chủ tiền hạch là các nhánh trục của các tế bào cột bên của chất xám cột sống.
- Rễ sau (radix posterior; radix sensoria) hay rễ cảm giác được hình thành bởi các sợi thần kinh hướng tâm. Các nhánh ngoại vi của nơron hạch phân bố cho các cấu trúc (cơ quan, bộ phận) ngoại biên, các nhánh trung tâm chạy qua rễ sau vào tủy sống. Các xung cảm giác từ ngoại vi chạy vào hệ thần kinh trung ương dọc theo các nhánh này.
Khi không phân chia, dây thần kinh đốt sống được gọi là thân đốt sống. Ngay sau khi chui ra khỏi lỗ gian đốt sống, mỗi thân thần kinh đốt sống chia thành 4 nhánh:
- Nhánh tủy (r.meniscus) hoặc nhánh tái phát.
- Nhánh giao tiếp (r. communicans) là nhánh nối các dây thần kinh tủy sống với thân giao cảm.
- Nhánh sau (r.posterior) đi về phía sau rồi chia thành các nhánh trong và ngoài để cấp máu cho da và các cơ sâu phía sau đầu, cổ và thân (vùng lưng).
- Nhánh trước (r.anterior) cung cấp các khía cạnh trước và bên của đầu, cổ, thân, chi trên và chi dưới. Các nhánh trước của dây thần kinh cột sống cổ và thắt lưng kết hợp với nhau gần nguồn gốc của chúng để tạo thành đám rối thần kinh cổ, thắt lưng, xương cùng và xương cụt. Tại các đám rối này, các sợi thần kinh được nhóm lại và sắp xếp trước khi tiếp tục chi phối da, xương, cơ và khớp. Các nhánh trước của dây thần kinh ngực II-XII không tham gia vào việc hình thành đám rối và được gọi là dây thần kinh liên sườn, cung cấp năng lượng cho các cơ và da của thành bụng trước-bên và trước-bên.
Chức năng của dây thần kinh tủy sống
Chức năng của dây thần kinh cột sống. Các dây thần kinh cột sống là các dây thần kinh hỗn hợp, các rễ trước truyền các xung động vận động và các rễ sau truyền các xung cảm giác. Dây thần kinh cột sống giúp kết nối hệ thần kinh trung ương với các chi và cơ quan, giúp dẫn truyền các tín hiệu thần kinh ra vào não thông qua tủy sống, đến đúng vị trí trong cơ thể.
Một số nhánh trước của thần kinh sống bắt chéo, tạo thành các đám rối thần kinh điều khiển vận động và cảm giác ở nhiều vùng cơ thể như: đám rối thần kinh cổ, đám rối thần kinh cánh tay, đám rối thần kinh cùng thắt lưng. Đám rối thần kinh cánh tay cung cấp cảm giác và chuyển động cho chi trên, vai và ngực. Các đám rối thần kinh thắt lưng chi phối các dây thần kinh của chi dưới, khoang sau phúc mạc và xương chậu.
