Khám thai định kỳ là điều cần thiết, không chỉ để bảo vệ sức khỏe của bà mẹ mà còn để theo dõi chặt chẽ sự phát triển của thai nhi. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn lịch khám thai định kỳ chi tiết cũng như những lời khuyên quan trọng giúp các bà mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và đảm bảo sự phát triển tối ưu của thai nhi ngay từ khi sinh ra.
Khám thai là gì?
Khám thai là cách hiệu quả nhất giúp bà mẹ hiểu được sự phát triển và sức khỏe của thai nhi, từ đó can thiệp và điều trị kịp thời những bất thường xảy ra trong thai kỳ. Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, các bà mẹ nên khám thai ít nhất 3 lần, chia đều trong mỗi tam cá nguyệt.
Ngược lại, nếu thai kỳ hoàn chỉnh và bình thường hơn, người mẹ phải khám thai định kỳ ở mười giai đoạn quan trọng. Đặc biệt, trong trường hợp thai kỳ có nguy cơ cao như huyết áp cao, tiểu đường, tiền sản giật… thì số lần xét nghiệm sẽ cao hơn theo khuyến cáo của bác sĩ.
Tại sao chúng ta cần khám thai định kỳ?
Sau đây là một số lý do tại sao phụ nữ mang thai cần kiểm tra sức khỏe định kỳ:
- Theo dõi sự phát triển của thai nhi.
- Phát hiện sớm các bất thường.
- Đánh giá sức khỏe của bà mẹ.
- Giáo dục sức khỏe sinh sản.
- Giảm nguy cơ biến chứng.
- Lên kế hoạch sinh nở an toàn.
Tuân thủ lịch khám thai là cách hiệu quả để phụ nữ mang thai bảo vệ sức khỏe của bản thân và thai nhi, đồng thời chuẩn bị cho một thai kỳ an toàn và suôn sẻ.
Lịch khám thai định kỳ cho phụ nữ mang thai
Mỗi tam cá nguyệt, các xét nghiệm sàng lọc quan trọng sẽ được thực hiện để phát hiện và can thiệp sớm trong các tình huống thai kỳ có nguy cơ cao. Dưới đây là lịch khám thai và các mốc quan trọng cho mẹ bầu chi tiết nhất mà bạn có thể tham khảo để có kế hoạch theo dõi và quản lý chặt chẽ thai kỳ ở mọi giai đoạn.
Tam cá nguyệt đầu tiên (3 tháng đầu của thai kỳ)
Lần khám thai đầu tiên
Thời điểm khám thai lần đầu là câu hỏi được nhiều phụ nữ mang thai quan tâm, đặc biệt là những người lần đầu khám thai. Thông thường, lần khám đầu tiên này được thực hiện vào khoảng tuần thứ 5 đến tuần thứ 8 của thai kỳ. Đây là bước quan trọng để xác định người phụ nữ có thực sự mang thai hay không, xác định vị trí làm tổ và nhịp tim của thai nhi.
Ngay khi bạn nhận thấy kỳ kinh của mình chậm khoảng 2 tuần so với chu kỳ kinh nguyệt bình thường (đối với những người có kinh nguyệt đều đặn) và que thử thai tại nhà hiển thị 2 vạch, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để siêu âm và làm các xét nghiệm cần thiết.
Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ sẽ yêu cầu bà mẹ thực hiện các xét nghiệm sau:
- Siêu âm xác định vị trí của phôi thai cũng như tim thai nhi, phát hiện và can thiệp sớm trong trường hợp thai ngoài tử cung để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
- Xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng thiếu máu (nếu có), sàng lọc thiếu máu tan máu
- Thalassemia, tầm soát viêm gan B, C, giang mai, HIV/AIDS…
- Kiểm tra cân nặng và chiều cao của bạn để tính chỉ số BMI và xác định xem bạn có thừa cân hay béo phì không. Nếu vậy, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn cách kiểm soát cân nặng trong thời kỳ mang thai để giảm thiểu nguy cơ biến chứng sản khoa.
- Tính tuổi thai và ngày dự sinh dựa trên kết quả siêu âm hoặc ngày đầu tiên của kỳ kinh gần nhất tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Trong lần khám thai đầu tiên, bác sĩ cũng sẽ thu thập thông tin y tế và tiền sử bệnh lý liên quan đến thai kỳ như:
- Tiền sử tiền sản giật, sản giật, sinh non hoặc sảy thai sớm trong những lần mang thai trước.
- Bạn hoặc gia đình bạn có con bị dị tật bẩm sinh như tật nứt đốt sống, hội chứng Down…
- Bạn hoặc gia đình bạn mắc bệnh di truyền như ung thư, xơ nang, bệnh hồng cầu hình liềm.
- Tôi đang được điều trị các bệnh mãn tính như huyết áp cao, tiểu đường…
Bác sĩ Lâm Khoa khuyên phụ nữ mang thai nên bổ sung axit folic trong thời gian này để phòng ngừa dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Ông cũng sẽ tư vấn cho họ về các chất bổ sung dinh dưỡng, chế độ ăn hàng ngày, an toàn và vệ sinh thực phẩm. Quan trọng nhất, việc tránh những lối sống không lành mạnh như sử dụng rượu, ma túy, chất kích thích hoặc làm việc trong môi trường độc hại là điều cần thiết để duy trì sức khỏe cho cả mẹ và con.
Lần khám thai thứ hai
Nếu lần khám thai đầu tiên được thực hiện ngay sau khi thụ thai và bác sĩ siêu âm không phát hiện phôi thai đã làm tổ hoặc không có nhịp tim thai nhi, thì sẽ phải khám thai lần nữa vào khoảng tuần thứ 8 đến tuần thứ 10 của thai kỳ. Trong lần khám này, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe của thai nhi một cách chi tiết hơn, bao gồm cả nhịp tim của thai nhi và phôi thai. Các xét nghiệm được thực hiện vào thời điểm này nhìn chung giống với các xét nghiệm được thực hiện ở lần xét nghiệm đầu tiên, nếu không thì chúng không được thực hiện.
Lần khám thai thứ ba
Một lần khám thai cực kỳ quan trọng không nên bỏ qua là khi thai được 11 đến 13 tuần 6 ngày. Đây là thời điểm lý tưởng để sàng lọc các bất thường bẩm sinh ở thai nhi. Bác sĩ sẽ đo độ mờ da gáy và tìm kiếm những bất thường về cấu trúc ở thai nhi, gợi ý những bất thường về nhiễm sắc thể.
Trong lần khám này, mẹ sẽ được siêu âm để phát hiện những bất thường của thai nhi như vô sọ, dị tật thành bụng, thoát vị rốn, bất sản xương mũi, bất thường về tim hoặc não, v.v. Ngoài ra, mẹ bầu sẽ được xét nghiệm máu để sàng lọc bất thường nhiễm sắc thể, đo huyết áp và xét nghiệm sàng lọc nguy cơ tiền sản giật. Các bà mẹ tương lai nên ghi nhớ lịch khám thai từ tuần thứ 11 đến tuần thứ 13 ngày thứ 6 để có thể siêu âm hình thái nhằm phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
Tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa của thai kỳ)
Lần khám thai thứ tư
Xét nghiệm này được thực hiện từ tuần thứ 16 đến tuần thứ 18 của thai kỳ để kiểm tra sự phát triển của thai nhi. Người mẹ sẽ được siêu âm. Ngoài ra, nếu người mẹ có tiền sử sinh non hoặc thai kỳ có nguy cơ cao, sẽ tiến hành đo chiều dài ống cổ tử cung.
Lần khám thai thứ năm
Các bà mẹ không nên bỏ lỡ lần khám thai định kỳ thứ năm, từ tuần thứ 20 đến tuần thứ 24, để theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện chính xác hơn những bất thường của thai nhi. Ở giai đoạn này, các xét nghiệm quan trọng là siêu âm hình thái thai nhi, cho phép phát hiện sớm các bất thường về hình thái và sàng lọc các dấu hiệu sinh non bằng cách đo chiều dài ống cổ tử cung. Nếu thai nhi có dấu hiệu bất thường, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện các xét nghiệm chuyên khoa khác để kiểm tra chính xác hơn. Đây cũng là thời điểm phụ nữ mang thai được khuyến cáo tiêm mũi vắc-xin uốn ván (TTV) đầu tiên.
Lần khám thai thứ sáu
Tương tự như các kỳ kiểm tra trước sinh khác, ở tuần thứ 24-28, bà mẹ sẽ được kiểm tra cân nặng, xét nghiệm nước tiểu, theo dõi huyết áp và các xét nghiệm khác cần thiết để theo dõi sự phát triển của thai nhi.
Một xét nghiệm quan trọng trong lần khám thai này là xét nghiệm dung nạp glucose (GTT) để sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ. Ngoài ra, phụ nữ mang thai vẫn cần tiếp tục tiêm vắc-xin phòng bệnh bạch hầu, ho gà và uốn ván (Boostrix) nếu thai kỳ kéo dài hơn 27 tuần.
Nếu phụ nữ mang thai bị viêm gan B, xét nghiệm máu sẽ được thực hiện để xác định xem có cần điều trị viêm gan B để giảm nguy cơ lây nhiễm cho thai nhi hay không. Trong lần khám thai từ tuần thứ 24 đến tuần thứ 28, thai phụ sẽ được làm xét nghiệm dung nạp glucose để sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ.
Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối của thai kỳ)
Khám thai trong 3 tháng cuối là bước quan trọng không thể bỏ qua, vì đây là giai đoạn thai nhi phát triển mạnh mẽ về thể chất, não bộ và các chức năng cơ thể.
Lần khám thai thứ bảy
Vào tuần thứ 28-32, sau khi cân nặng, huyết áp, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm tim thai… mẹ sẽ được siêu âm hình thái thai nhi vào tam cá nguyệt thứ ba để phát hiện những bất thường của thai nhi xuất hiện muộn vào tam cá nguyệt thứ ba.
Lần khám thai thứ tám
Các bà mẹ nên khám thai vào khoảng tuần thứ 32 đến tuần thứ 36 để kiểm tra vị trí và sự phát triển của thai nhi. Ở giai đoạn này, phụ nữ mang thai nên đi khám sức khỏe hai tuần một lần. Trong một số trường hợp, các xét nghiệm khác có thể được thực hiện, tùy thuộc vào từng trường hợp.
Lần khám thai thứ chín
Lần khám thai thứ chín sẽ diễn ra khi thai nhi được 36 đến 40 tuần. Vào thời điểm này, sản phụ sẽ được khám thai hàng tuần để đánh giá sức khỏe của thai nhi thông qua siêu âm và đo nhịp tim thai, cũng như kiểm tra cổ tử cung và xương chậu của sản phụ để dự đoán khả năng sinh thường (sinh thường).
Những lưu ý quan trọng khi khám thai định kỳ
Để quá trình khám thai định kỳ diễn ra suôn sẻ, thuận tiện, không mất quá nhiều thời gian và gây mệt mỏi cho bà bầu, nhất là vào những tháng cuối khi bụng bầu đã rất to, Bác sĩ Lâm Khoa chia sẻ một số lưu ý quan trọng mà các mẹ cần nhớ như sau:
- Khám thai theo lịch trình: Khám thai theo lịch trình rất quan trọng và các bà mẹ nên nhớ kỹ để tránh bỏ sót các xét nghiệm sàng lọc thai kỳ có nguy cơ cao. Các bà mẹ có thể chọn một bác sĩ sẽ đồng hành cùng họ trong suốt thai kỳ. Vào thời điểm này, điều quan trọng là phải đặt lịch hẹn sớm để có thể tái khám vào đúng ngày đã định.
- Mặc quần áo thoải mái: Tốt nhất các bà mẹ nên mặc quần áo thoải mái như váy rộng rãi và giày bệt để dễ vận động, cởi ra và mang vào khi khám và siêu âm.
- Uống nước và đi tiểu trước khi siêu âm: Trong tam cá nguyệt đầu tiên, mẹ bầu nên uống nhiều nước và không đi tiểu trước khi siêu âm để bàng quang đầy nước và tử cung nâng lên, dễ quan sát thai nhi hơn. Vào đầu tam cá nguyệt thứ hai, thai nhi đã phát triển; Do đó, người mẹ phải đi tiểu trước khi siêu âm để làm rỗng bàng quang và dễ quan sát thai nhi.
- Chế độ ăn trước khi khám thai: Các bà mẹ nên tránh các chất kích thích như cà phê, nước ngọt, thuốc lá,… trước khi khám. Nếu cuộc hẹn bao gồm xét nghiệm lượng đường trong máu, bà mẹ nên nhịn ăn theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp siêu âm tim thai hoặc hình thái 4D, mẹ nên ăn uống đầy đủ. Các mẹ có thể chuẩn bị thêm bánh ngọt, sữa trong lúc chờ đợi hoặc sau khi khám để tránh tình trạng ngất xỉu vì mệt mỏi.
- Vệ sinh cá nhân: Các bà mẹ nên tắm rửa sạch sẽ trước khi đi khám thai, đặc biệt là vùng kín. Hạn chế sử dụng nước hoa có mùi nồng. Trong những tuần cuối của thai kỳ, các bà mẹ có thể sử dụng băng vệ sinh mỏng để phòng trường hợp ẩm ướt.
- Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết: Các bà mẹ nên lưu giữ hồ sơ khám thai, kết quả xét nghiệm, khám sức khỏe vào một tập hồ sơ dễ mang theo khi đi khám thai. Các bà mẹ tham gia bảo hiểm xã hội hoặc bảo hiểm thai sản phải có giấy chứng nhận tư vấn thai sản để được hưởng các dịch vụ do chương trình cung cấp.
Khám thai định kỳ ở đâu uy tín?
Bạn cần tìm địa chỉ khám thai định kỳ với ưu đãi siêu âm tiết kiệm chi phí thì Phòng khám Sản phụ khoa Dr Thành Sơn chính là sự lựa chọn tối ưu. Hệ thống Phòng khám Sản phụ khoa Dr Thành Sơn được thành lập vào ngày 1/11/2016, khởi đầu dưới tên gọi FAA Clinic do Bác sĩ Phạm Thành Sơn và chị Đỗ Thị Quỳnh đồng sáng lập. Trải qua quá trình hoạt động và phát triển, phòng khám đã đổi tên thành “Hệ thống Phòng khám Sản phụ khoa Dr Thành Sơn” để thể hiện rõ hơn định hướng và giá trị mà đội ngũ sáng lập mong muốn mang lại.
Giá trị cốt lõi:
- Tận tâm: Mỗi khách hàng đến với Dr Thành Sơn đều được tư vấn kỹ càng, điều trị với sự tận tâm cao nhất từ bác sĩ và đội ngũ y tế.
- Hiệu quả: Hàng ngàn trường hợp vô sinh đã được điều trị thành công.
- Chính trực: Phòng khám cam kết minh bạch trong điều trị và chi phí.
- Tiên phong: Luôn cập nhật các phương pháp điều trị hiện đại, ứng dụng công nghệ tiên tiến.
Hệ thống cung cấp các dịch vụ chuyên sâu trong lĩnh vực sản phụ khoa và hỗ trợ sinh sản, bao gồm:
- Khám và điều trị vô sinh – hiếm muộn
- Siêu âm sản phụ khoa 2D, 4D, 5D
- Soi cổ tử cung, điều trị viêm nhiễm
- Tư vấn trước sinh – sau sinh
- Điều trị rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nội tiết
- Tầm soát ung thư phụ khoa
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Lô 29, Dự án 319, P. Bồ Đề, Q. Long Biên, TP. Hà Nội
- Tổng đài: 1900 25 55 65
- Hotline: 078.666.9696
- Email: phamthanhson@gmail.com
Chúng tôi hy vọng những thông tin trên đã giúp các bà mẹ hiểu rõ hơn về lịch khám thai định kỳ để tránh bỏ sót các xét nghiệm sàng lọc quan trọng và phát hiện dị tật thai nhi. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay lo lắng nào liên quan đến thai kỳ, bạn có thể liên hệ tới đường dây nóng của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia sản phụ khoa hỗ trợ nhé!
