Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm nói ở trẻ. Đặc biệt, thói quen ăn uống cũng ảnh hưởng nhất định đến khả năng học và nói của trẻ. Trẻ ăn uống khó khăn, kén chọn nhiều món dẫn đến thiếu dưỡng chất cho sự phát triển trí não. Trẻ tiếp thu chậm, mau quên, khó chú ý. Hay việc bé ăn uống kém, vẫn ăn cháo xay nhuyễn dù đã lớn khiến cơ hàm yếu, khó phát âm. Trong bài viết này sẽ cho các mẹ biết trẻ chậm nói cần bổ sung gì và chế độ dinh dưỡng nào tốt cho trẻ mau biết nói. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Như thế nào là trẻ chậm nói?
Khiếm khuyết ngôn ngữ cụ thể được chẩn đoán khi ngôn ngữ của trẻ không phát triển bình thường và những khó khăn này có thể được giải thích là do chậm phát triển chung, bất thường về thể chất của bộ máy phát âm. Trẻ có thể chậm nói đơn thuần, không có gì đáng lo ngại nhưng chậm nói cũng có thể do khiếm thính hoặc rối loạn phát triển hoặc các vấn đề thần kinh tiềm ẩn, biểu hiện ở 3 dạng sau:
- Trẻ đơn giản là chậm nói.
- Chậm nói do khiếm khuyết trong quá trình phát triển não bộ.
- Do các vấn đề ở cơ miệng
Nguyên nhân nào khiến trẻ chậm nói?
Tùy vào nguyên nhân mà cha mẹ có thể có những giải pháp điều trị chậm nói khác nhau. Về cơ bản, trẻ chậm nói xuất phát từ 2 nhóm nguyên nhân chính bao gồm nguyên nhân thực thể và nguyên nhân tâm lý, cụ thể:
- Nguyên nhân thực thể: Khi trẻ gặp vấn đề ở các bộ phận, cơ quan trong cơ thể chịu trách nhiệm phát âm như tai, mũi, họng, lưỡi… hay các cơ quan đóng vai trò chỉ huy ngôn ngữ như não bộ hoặc não bộ có vấn đề sẽ làm rối loạn hoạt động của trẻ.
- Nguyên nhân tâm lý: Tâm lý cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ nhỏ. Điều này có thể đến từ việc con bạn vô tình trải qua một sự kiện. Và ngay cả cha mẹ quá nuông chiều cũng có thể trở thành nguyên nhân khiến trẻ chậm nói, lười nói.
Trẻ chậm nói cần bổ sung gì?
Chế độ dinh dưỡng tối ưu tạo điều kiện cho trí não của trẻ phát triển tốt. Giúp cải thiện tâm trạng và hành vi của trẻ. Trẻ chậm nói nên bổ sung gì? Dưới đây là các nhóm thực phẩm cần thiết cho trí não cha mẹ nên bổ sung cho con mỗi ngày:
Vitamin và các khoáng chất
Vai trò của vitamin và khoáng chất chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong cơ thể – được gọi là vi chất dinh dưỡng. Nhưng sự thiếu hụt của chúng làm chậm quá trình bài tiết kim loại nặng ra khỏi cơ thể. Kim loại nặng là chất độc não. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ chậm nói. Ngoài ra, các vi chất dinh dưỡng còn mang lại những lợi ích đặc biệt cho trí não của bé như:
- Vitamin B1, B6: giúp duy trì các kết nối thần kinh. Có trong: ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trứng, thịt bò, thịt gà,..
- Vitamin A: tăng cường sức đề kháng, làm sáng mắt, tránh các bệnh nhiễm trùng (vd: viêm tai giữa). Cha mẹ bổ sung vitamin A cho trẻ từ: sữa, dầu gan cá béo, khoai lang vàng, cà rốt,…
- Kẽm và magie: giúp cơ thể tăng tổng hợp dopamin. Là một loại hormone trong não giúp tạo cảm giác hạnh phúc, tăng cường trí nhớ, khả năng tập trung. Kẽm và magie có nhiều trong: thịt, các loại đậu, hạnh nhân, lạc, rau mồng tơi…
- Sắt: nuôi dưỡng máu và đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của hệ thần kinh và chức năng miễn dịch. Thiếu sắt gây suy giảm nhận thức cũng như kết quả học tập kém. Sắt có nhiều trong: thịt đỏ, gan, trứng, trái cây sấy khô…
Omega 3
Có 3 loại chất béo cần thiết cho não bộ là Omega 3, Omega 6 và Omega 9. Tuy nhiên, Omega 6 dễ dàng bổ sung từ thực phẩm, Omega 9 do cơ thể tự tổng hợp. Omega 3 cơ thể không tự tổng hợp được. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý bổ sung các thực phẩm giàu Omega 3 cho trẻ chậm nói. Omega 3 là chất béo thiết yếu giúp nuôi dưỡng tế bào não khỏe mạnh. Giúp các tế bào não kết nối với nhau, truyền tải thông tin thông suốt. Giúp trẻ tiếp thu tốt, học tập trung, nhớ lâu. Một số nghiên cứu cho thấy các bà mẹ khi mang thai thường ăn cá hoặc sử dụng dầu cá. Trẻ sinh ra thông minh, lanh lợi và đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh thời thơ ấu.
Omega 3 còn được dùng để hỗ trợ điều trị chứng suy giảm trí nhớ nhẹ, cải thiện chứng trầm cảm. Vì vậy, cha mẹ nên bổ sung Omega 3 để giúp trẻ nhanh nhẹn hơn khi học ngôn ngữ. Thực phẩm giàu Omega-3 bao gồm cá hồi, cá mòi, cá thu, cá cơm, cá basa,… Ngoài ra, Omega 3 còn có trong rong biển, tảo biển, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, mắc ca,…
Tham khảo: Công dụng của Omega 3 đối với sự phát triển của trẻ tại https://fitobimbi.vn/cham-soc-tre/omega/omega-3-thuc-vat/
Carbohydrate phức hợp
Carbohydrate là thành phần chính trong thức ăn, cung cấp năng lượng cho cơ thể, trong đó có não bộ. Carbohydrate bao gồm carbohydrate đơn giản (chỉ có 1 hoặc 2 phân tử đường). Và carbohydrate phức hợp (có từ 3 phân tử đường trở lên). Ngoài việc cung cấp năng lượng, quá trình tiêu hóa carbohydrate phức tạp diễn ra khá chậm. Chúng cũng đóng vai trò ổn định lượng đường huyết trong cơ thể. Đối với trẻ chậm nói, việc cung cấp đủ năng lượng cho não bộ là yếu tố quan trọng nhất mà cha mẹ cần hướng tới.
Carbohydrate phức tạp có nhiều trong đậu, lạc, khoai tây, ngô, củ cải đường, ngũ cốc, ngũ cốc nguyên hạt,… Chất xơ cũng là một loại carbohydrate phức tạp. Trẻ chậm nói thường kén ăn, cha mẹ nên thay đổi món ăn liên tục để kích thích trẻ ăn ngon miệng. Trong tuần, không nhất thiết phải ăn tất cả các bữa. Cha mẹ có thể thay thế một số bữa phụ bằng bún, miến, phở, cháo,… Ăn nhẹ bằng ngũ cốc, các loại hạt.
Axit amin
Axit amin giúp não luôn tỉnh táo, minh mẫn và tinh thần thoải mái . Có nhiều loại axit amin, trong đó hai loại quan trọng nhất đối với não bộ là tryptophan và tyrosine. Tryptophan là một axit amin thiết yếu tham gia vào cấu trúc của nhiều phân tử sinh học như enzyme, serotonin, melatonin và chất dẫn truyền thần kinh. Cơ thể không thể tự tổng hợp Tryptophan. Tyrosine là một axit amin giúp xây dựng protein và là tiền thân của một số chất dẫn truyền thần kinh. Cơ thể có khả năng tự tổng hợp Tyrosine. Nhưng bổ sung loại axit amin này có rất nhiều lợi ích cho bé. Vì vậy, cha mẹ nên tăng cường vào bữa ăn hàng ngày của trẻ những thực phẩm giàu axit amin.
Thực phẩm giàu Tryptophan: thịt, cá, trứng, sữa, phô mai, hạt hướng dương, hạt bí, đậu phộng, đậu nành, rong biển… Thực phẩm giàu Tyrosine như thịt, sữa và các chế phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai, sữa Kefir) . Cá đánh bắt tự nhiên, gia cầm thả rông, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, v.v.
Phospholipid
Phospholipid là thành phần chính của màng tế bào não và vỏ myelin bao quanh dây thần kinh. Phospholipid đóng vai trò truyền tín hiệu thần kinh từ màng tế bào vào bên trong tế bào. Giúp hệ thần kinh của trẻ phát triển tốt hơn, truyền tải thông tin tốt, trẻ tiếp thu nhanh. Mẹ bổ sung vào bữa ăn hàng ngày của trẻ các thực phẩm như lòng đỏ trứng gà, đậu phộng, sữa, dầu thực vật,… Để cung cấp đủ Phospholipid cho trẻ chậm nói.
Chất xơ
Mặc dù không tham gia trực tiếp vào việc thúc đẩy sự phát triển của não bộ. Mà chất xơ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc xây dựng hệ tiêu hóa khỏe mạnh cho bé. Giúp cơ thể hấp thu tốt các chất dinh dưỡng cần thiết. Tăng cường chất xơ bằng rau củ. Trẻ em thường ngại ăn rau. Cha mẹ cần cho trẻ làm quen với các loại rau nhiều lần thì trẻ mới quen. Thay đổi hình dạng từ cắt dài, cắt ngắn, cắt miếng, bằm, hấp, luộc, xào, salad… Cho trẻ ăn trái cây trực tiếp hoặc cho trẻ uống sữa chua, sinh tố, nước trái cây.
Những lưu ý khi bổ sung thực phẩm cho trẻ chậm nói
Bên cạnh việc chú ý đến trẻ chậm nói cần bổ sung những gì? Cha mẹ cũng cần quan tâm đến việc cung cấp thực phẩm tươi, sạch, an toàn cho trẻ. Bạn nên chọn:
- Chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt và không chứa gluten như: gạo lứt, lúa mạch, kê, yến mạch, lúa mì nguyên hạt, ngô…
- Chọn trái cây tươi.
- Thực phẩm không nên chế biến quá kỹ.
- Hạn chế thức ăn nhanh nhiều đường và chất béo. Chúng không chỉ ít chất dinh dưỡng, khó tiêu hóa. Nó cũng kích thích quá mức trẻ tự kỷ và tăng động.
- Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất phụ gia nhân tạo.
- Ngoài ra, hãy chắc chắn rằng con bạn ngủ đủ giấc. Trong khi ngủ, não của bé xử lý và sắp xếp lại thông tin nhận được trong ngày. Nói cách khác, trẻ chậm nói học và phát triển ngôn ngữ trong giấc ngủ. Vì vậy, cho trẻ ngủ đủ giấc một ngày, ăn ngủ điều độ sẽ góp phần giúp trẻ nhanh tiến bộ.
Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng tốt và an toàn cho trẻ
Fitobimbi là bộ sản phẩm dành cho trẻ em từ 0 đến 12 tuổi, được nhập khẩu nguyên hộp từ Ý – Châu Âu. Fitobimbi đã ra đời được 23 năm, được khuyên dùng tại các bệnh viện nhi của Ý trong 15 năm, được lưu hành và tin dùng tại hơn 50 quốc gia trên thế giới. Với tiêu chí Tự nhiên – Hiệu quả – Fitobimbi là bộ sản phẩm vô cùng ưu việt đồng hành chăm sóc sức khỏe con yêu mọi lúc mọi nơi. Với biểu tượng là những chú gấu, Fitobimbi mang đến hình ảnh thân thiện, dễ thương, vui vẻ và khỏe mạnh cho các bé.
Không phải ngẫu nhiên mà Omega Junior được các chuyên gia Nhi khoa khuyên dùng cho trẻ ngay từ 1 ngày tuổi. Bởi tính an toàn của sản phẩm đã được khẳng định ngay từ chính thành phần và công nghệ bào chế. Những nguyên liệu được tuyển chọn trong sản phẩm đều đã đáp ứng được tiêu chuẩn kiểm ngắt khắt khe từ Châu Âu. Bao gồm:
- Dầu hạt Lý chua đen: Giàu Omega 3, Omega 6, Vitamin E, Vitamin A, Vitamin D, sắt, canxi,… giúp bảo vệ tim mạch, cải thiện hệ miễn dịch, ngăn ngừa các bệnh về mắt, hỗ trợ phát triển não bộ
- Dầu đậu nành: Chứa Omega 3, Omega 6 và hợp chất Isoflavone tốt cho da và mắt, phòng ngừa các bệnh về tim mạch. Đồng thời hỗ trợ cải thiện hệ miễn dịch ở trẻ
- Vitamin E: Giúp chống oxy hóa, cải thiện hệ miễn dịch. Đồng thời ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt, thần kinh, chậm phát triển trí tuệ ở trẻ
- Vitamin B6: Có tác dụng tăng cường hoạt động của hệ thống thần kinh và quá trình chuyển hóa acid béo trong cơ thể
Sự kết hợp giữa các thành phần trên mang tới cho Omega Junior những công dụng như sau:
- Hỗ trợ bổ sung acid béo không no Omega-3, Omega-6 từ thực vật
- Hỗ trợ quá trình phát triển não bộ của trẻ nhỏ, tốt cho mắt
Xem thêm thông tin tại:
- Địa chỉ: Tầng 6, Tòa nhà Viwaseen, số 48 Phố Tố Hữu, P.Trung Văn, Q.Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Điện thoại: 024.38.80.2288
- Website: https://fitobimbi.vn/
Bài viết đã tổng hợp những thông tin về trẻ chậm nói và trẻ chậm nói cần bổ sung gì? Hi vọng những chia sẻ trên sẽ hữu ích cho các bậc cha mẹ trong quá trình chăm sóc và nuôi dạy con cái.